Optical signal ကိုထောက်လှမ်းဟာ့ဒ်ဝဲ spectrometer
A spectrometerpolychromatic light ကို spectrum အဖြစ် ပိုင်းခြားပေးသော optical တူရိယာတစ်ခုဖြစ်သည်။ မြင်နိုင်သောအလင်းတန်းများတွင်အသုံးပြုသည့် spectrometers များအပြင် အနီအောက်ရောင်ခြည်သုံး spectrometers နှင့် ultraviolet spectrometers များရှိပါသည်။ ကွဲပြားသောကွဲလွဲမှုဒြပ်စင်များအရ ၎င်းကို prism spectrometer၊ grating spectrometer နှင့် interference spectrometer ဟူ၍ခွဲခြားနိုင်သည်။ ထောက်လှမ်းမှုနည်းလမ်းအရ၊ တိုက်ရိုက်မျက်လုံးကိုကြည့်ရှုခြင်းအတွက် spectroscopes၊ photosensitive films ဖြင့်ရိုက်ကူးရန် spectroscopes နှင့် photoelectric သို့မဟုတ် thermoelectric ဒြပ်စင်များဖြင့် spectra ကို detect လုပ်ဖို့ spectrophotometers များရှိပါသည်။ monochromator သည် အလျားလိုက်တစ်ခုမှ chromatographic မျဉ်းတစ်ကြောင်းတည်းကိုသာ ထုတ်လွှတ်သည့် ရောင်စဉ်တန်းတူရိယာတစ်ခုဖြစ်ပြီး အခြားသော ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုတူရိယာများနှင့် တွဲဖက်အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။
ပုံမှန် spectrometer တွင် optical platform နှင့် detection system ပါဝင်သည်။ ၎င်းတွင် အောက်ပါ အဓိက အစိတ်အပိုင်းများ ပါဝင်သည်။
1. Incident slit : အလင်း၏ ရောင်ခြည်ဖြာထွက်မှုအောက်တွင် ဖွဲ့စည်းထားသော spectrometer ၏ ပုံရိပ်ဖော်စနစ်၏ အရာဝတ္ထုအမှတ်။
2. Collimation ဒြပ်စင်- အလျားလိုက်မှထုတ်လွှတ်သောအလင်းသည် အပြိုင်အလင်းဖြစ်လာသည်။ ပေါင်းစပ်ထားသောဒြပ်စင်သည် လွတ်လပ်သောမှန်ဘီလူး၊ မှန်တစ်ချပ် သို့မဟုတ် ခွဲထွက်နေသော ဒြပ်စင်တစ်ခုပေါ်တွင် တိုက်ရိုက်ပေါင်းစပ်ထားသော အဝိုက်ဆန်ခါတစ်ခုကဲ့သို့ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
(၃) Dispersion ဒြပ်စင်- များသောအားဖြင့် ဆန်ခါကို အသုံးပြု၍ လှိုင်းအလျားအလိုက် အာကာသအတွင်း အလင်းအချက်ပြမှု အများအပြားကို အလင်းတန်းများအဖြစ်သို့ ပျံ့နှံ့စေပါသည်။
4. အာရုံစူးစိုက်မှုဒြပ်စင်- ပုံတစ်ပုံချင်းစီသည် သီးခြားလှိုင်းအလျားနှင့် ကိုက်ညီသည့် ဆုံမှတ်လေယာဉ်ပေါ်တွင် အဖြစ်အပျက်အပေါက်အပြဲများကို ဆက်တိုက်ဖန်တီးနိုင်ရန် ပျံ့နှံ့နေသောအလင်းတန်းကို အာရုံစိုက်ပါ။
5. Detector array- လှိုင်းအလျား ပုံပွိုင့်တစ်ခုစီ၏ အလင်းပြင်းအားကို တိုင်းတာရန်အတွက် ဆုံမှတ်လေယာဉ်ပေါ်တွင် ထားရှိပါ။ detector array သည် CCD array သို့မဟုတ် light detector array အမျိုးအစားများ ဖြစ်နိုင်သည်။
အဓိကအားဖြင့် ဓာတ်ခွဲခန်းများတွင် အသုံးအများဆုံး spectrometers များမှာ CT တည်ဆောက်ပုံများဖြစ်ပြီး၊ ဤအမျိုးအစား spectrometers များကို monochromators များဟုလည်း ခေါ်သည်၊ အဓိကအားဖြင့် အမျိုးအစား နှစ်မျိုးခွဲထားသည်-
1၊ အချိုးကျဝင်ရိုးစကင်န်ဖတ်ခြင်း CT ဖွဲ့စည်းပုံ၊ ဤဖွဲ့စည်းပုံသည် အတွင်းပိုင်းအလင်းလမ်းကြောင်းသည် လုံးဝအချိုးကျသည်၊ ဆန်ခါမျှော်စင်ဘီးတွင် ဗဟိုဝင်ရိုးတစ်ခုသာရှိသည်။ ပြီးပြည့်စုံသော symmetry ကြောင့်၊ အထူးသဖြင့် ပြင်းထန်သော အလင်းလွဲမှားမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး ၎င်းသည် off-axis scan ဖြစ်သောကြောင့် တိကျမှု လျော့ကျသွားမည်ဖြစ်သည်။
2၊ အချိုးမညီသော axial scanning CT တည်ဆောက်ပုံ၊ ဆိုလိုသည်မှာ အတွင်းပိုင်းအလင်းလမ်းကြောင်းသည် လုံး၀ အချိုးညီမှုမရှိပါ၊ ဆန်ခါတာဝါတိုင်ဘီးတွင် ဆန်ခါလည်ပတ်မှုကို ဝင်ရိုးတွင်စကင်န်ဖတ်ထားကြောင်း သေချာစေရန်အတွက် ဆန်ခါလည်ပတ်မှုကို ထိရောက်စွာတားစီးနိုင်ပြီး တိကျမှုကို တိုးတက်စေပါသည်။ အချိုးမညီသော ဝင်ရိုးစကင်န်ဖတ်ခြင်း CT တည်ဆောက်ပုံ၏ ဒီဇိုင်းသည် ပုံအရည်အသွေးကို ပိုကောင်းအောင်ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဒုတိယကွဲပြားသောအလင်းရောင်ကို ဖယ်ရှားခြင်းနှင့် တောက်ပသောအထွက်နှုန်းကို ချဲ့ထွင်ခြင်းတို့တွင် အဓိကအချက်သုံးခုကို လှည့်ပတ်ထားပါသည်။
၎င်း၏အဓိကအစိတ်အပိုင်းများမှာ- A. အဖြစ်အပျက်အလင်းအရင်းအမြစ်B. ဝင်ပေါက်အပေါက် C. မှန်ကို ပေါင်းစပ်ခြင်း D. ဆန်ခါ E. မှန်ကို အာရုံစိုက် F. Exit (slit)G.ဓာတ်ပုံထောက်လှမ်းကိရိယာ
Spectroscope (Spectroscope) သည် အရာဝတ္ထုတစ်ခု၏မျက်နှာပြင်မှထင်ဟပ်လာသောအလင်းကိုတိုင်းတာရန် spectrometer ကိုအသုံးပြု၍ prism သို့မဟုတ် diffraction gratings များပါ၀င်သော ရောင်စဉ်တန်းလိုင်းများအဖြစ် ရှုပ်ထွေးသောအလင်းတန်းများအဖြစ်သို့ ခွဲခြမ်းပေးသည့် သိပ္ပံနည်းကျတူရိယာတစ်ခုဖြစ်သည်။ နေ၌ ခုနစ်ရောင်ရှိသော အလင်းသည် သာမန်မျက်စိဖြင့် ပိုင်းခြားနိုင်သည် (မြင်နိုင်သောအလင်းရောင်) ဖြစ်သော်လည်း လှိုင်းအလျားအစီအစဥ်အရ နေကို ပြိုကွဲစေမည်ဆိုပါက မြင်နိုင်သောအလင်းသည် သေးငယ်သော ရောင်စဉ်အပိုင်းအခြားအတွက်သာ ဖြစ်ပေသည်၊ ကျန်တာတွေကတော့ အနီအောက်ရောင်ခြည်၊ မိုက်ခရိုဝေ့ဖ်၊ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်၊ ဓာတ်မှန် အစရှိတဲ့ ရောင်စဉ်တွေကို သာမန်မျက်စိနဲ့ ခွဲခြားလို့မရပါဘူး။ spectrometer ဖြင့် အလင်းအချက်အလက်များကို ဖမ်းယူခြင်း၊ ဓာတ်ပုံပြားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခြင်း၊ သို့မဟုတ် ဆောင်းပါးတွင် ပါဝင်သော အစိတ်အပိုင်းများကို သိရှိနိုင်ရန် ကွန်ပျူတာဖြင့် ဂဏန်းတူရိယာများ အလိုအလျောက်ပြသခြင်းနှင့် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းတို့မှတဆင့်၊ ဤနည်းပညာကို လေထုညစ်ညမ်းမှု၊ ရေထုညစ်ညမ်းမှု၊ အစားအစာသန့်ရှင်းရေး၊ သတ္တုလုပ်ငန်းစသည်ဖြင့် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်အသုံးပြုသည်။
စာတိုက်အချိန်- စက်တင်ဘာ-၀၅-၂၀၂၄